Beginnen met kaartweven - Kaarten en shuttles

Gepubliceerd op 24 mei 2020 om 10:00

Goed, we weten nu wat voor garen we het beste kunnen gebruiken voor de eerste kaartweefband, en we weten een beetje over de geschiedenis en gebruiksdoeleinden van deze mooie hobby. En nu?

Zoals de naam al zegt, wordt kaartweven gedaan met (meestal) vierkante kaarten met in iedere hoek een rond gat. Er zijn ook kaarten met 5 of meer gaten en daarmee verkrijg je andere mogelijkheden tot patronen te weven. Door de gaten worden de draden gespannen. De draaiingen van de kaarten en de inrijg richting van de draden zullen gaan bepalen hoe je patroon er uit gaat zien.

In de bovenstaande afbeelding zie je de kaarten en andere hulpmiddelen die ik zelf het meeste gebruik.

Links bovenin zie je donker bruine vierkanten houten kaarten, lichtbruine kaarten en kartonnen kaarten. De kartonnen kaarten zijn ideaal als je een niet-historisch project wilt weven. Je kunt ze nummeren, ABCD bij de gaten noteren of randen markeren zodat je met zogenoemde "packs" sneller kunt weven. Dit zal ik later nog een keer benoemen. Er zijn met van allerlei materialen kaarten te maken. Het belangrijkste is dat de kaarten dun en stevig zijn. Niet historische kaarten kunnen zijn gemaakt van karton, plastic of heel dik papier. Historische kaarten werden vroeger gemaakt van hoorn, bot, hout, leder of steen. De beenderen kaarten zijn op meerdere plekken op archeologische grafplaatsen gevonden.

 

De houten weefkaarten

Deze houten weefkaarten heb ik laten maken door Ampstrike op Etsy. Hij is een zeer getalenteerde ambachtsman die gespecialiseerd is in het maken van kaartweefkaarten en shuttles. Een zeer belangrijk puntje waar je op moet letten bij de aanschaf van houten kaarten is dat ze zeer fijn geschuurd moeten zijn. Er mogen absoluut geen haakjes in het hout zitten! Dit zorgt in eerste instantie voor pluizige draad en kan er uiteindelijk voor zorgen dat je draad kapot gaat. Verder is het fijn met weven als de kaarten niet al te dik zijn. De houten kaarten van mij zijn ongeveer 1 mm dik en 5 bij 5 cm breed. De hoeken zijn afgerond zodat ze niet snel blijven haken achter de draden.

 

De beenderen weefkaarten

De witte kaarten die je links onder op de foto ziet zijn van bot gemaakt. Jawel! Dat lees je goed; van bot. Door de stevigheid doch zachte oppervlakte zijn deze kaarten erg fijn om kleinere projecten mee te weven. Ze zijn een slag kleiner dan de houten weefkaarten en hebben daarmee een meer historisch accuraat formaat. Gevonden kaarten van bot in Denemarken waren deze grootte, 4cm bij 4cm. Weven met beenderen kaarten vergt naar mijn mening iets meer concentratie omdat het bot heel glad is en daarom sneller uit je vingers kan glippen. De randen van de gaten zijn ook iets scherper waarbij weven met hele dunne fragiele draad soms een uitdaging kan zijn. En; als je er ééntje laat vallen zijn ze meestal meteen kapot. Er zitten dus een aantal nadelen aan maar als je die door de vingers kunt zien zijn beenderen kaartjes heel erg fijn om op bijvoorbeeld historische evenementen mee te weven.

 

De houten shuttle ofwel aanslaghout

Het aanslaghout. Persoonlijk vind ik shuttle een fijner woord maar dat is meer omdat ik de Engelse termen van het kaartweven mijzelf eerder eigen had gemaakt dan de Nederlandse termen. Het komt op het zelfde neer; een langwerpig voorwerp met een scherpe rand waarmee je de inslagdraad aanduwt in het weefsel en daarmee een mooie stevige structuur maakt. De shuttle kan allerlei vormen en maten hebben. Ook zijn ze in veel verschillende materialen te vinden. Maar vaak is hout de meest voorkomende materiaalsoort. Mijn aller eerste shuttle was van bot, net zoals mijn weefkaartjes. Deze was erg fijn en paste precies in mijn hand. Helaas heb ik deze een keer laten vallen en braken de puntjes af waardoor ze onbruikbaar was geworden. Toen ben ik overgestapt op een houten model.

De inslagdraad ofwel weft in het Engels wind je om de shuttle heen. Zo heb je meteen je inslagdraad door je weefsel zitten als je deze aanslaat met de shuttle. Zorg er voor dat je nooit te veel draad om je shuttle heen doet! Dit kan er voor zorgen dat de draad heel erg gaat pluizen. Ook moet je er altijd voor zorgen dat de "scherpe" kant van de shuttle geen draad er over heen heeft.

 

Metalen breispeld

Deze speld kun je vaak in hobbywinkels of online vinden. Een breispeld is ideaal om je kaarten op de plek te houden als je je weefwerk van spanning af wil halen of wilt vervoeren. Het wordt ook vaak gebruikt om bij missed hole weaving (weven met 2 draden door één kaart i.p.v. 4) de kaarten op hun plek te houden zodat ze niet gaan draaien. Je mist bij deze techniek van weven namelijk de balans van de 4 draden die de kaart doorgaans op hun plek houden. De speld schuif je door één rij gaten van alle kaarten heen. 

 

Houten stokjes of ijsstokjes

Deze houten stokjes worden gebruikt bij de eerste paar toeren van een band. Welke manier je ook gebruikt om je draden te spannen, er blijft altijd wel een klein spanningsverschil tussen de draden zitten. Dit werk je weg door de eerste x toeren geen inslagdraad te gebruiken, maar een stokje zoals afgebeeld op de foto. Door het stokje wordt er meer ongelijke spanning uit gehaald. Je begint na het invoegen van een x aantal stokjes met weven waarbij er nagenoeg geen spanningsverschil meer is! Deze stokjes zijn te vinden bij hobbywinkels.

- Houten weefkaarten via Ampstrike op Etsy

- Beenderen weefkaarten via Celtic Web Merchant.

- Aanslaghout ofwel shuttle gemaakt door JD op Marktplaats. (JD is helaas al een flinke tijd gestopt met het maken van weefgetouwen). Maar zijn kwaliteit is heel goed!

- Breispeld via lokale hobbywinkel.

- Houten stokjes via workshop bandweven verkregen.

Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.